توضیحات

دانلود و مشاهده قسمتی از متن کامل پایان نامه :

دانشگاه تهران

دانشکده مدیریت و حسابداری

پایان نامه دکتری تخصصی در مدیریت رسانه

امکان سنجی و طراحي الگوي ایجاد تکثر رادیو تلویزیونی در ایران با توجه به الزامات سند چشم انداز نظام جمهوری اسلامی

نگارش: …………………..

 استاد راهنما:      دکترمحمد سعید تسلیمی

استادان مشاور:   دکتر طاهر روشندل                دکتر محسن رضایی

استادان داور:      دکتر مجتبی امیری                 دکتر باقر ساروخانی

اسفند ماه 1390

 

چکیده:

 امروزه تحولات تکنولوژیک در حوزه های رسانه ای و دسترسی به شبکه های ماهواره ای و ورود رسانه های دیداری – شنیداری مبتنی بر شبکه اینترنت، موجب شده  است تا کارآمدی و اثرگذاری ساختار انحصاری رسانه های رادیو – تلویزیونی فعلی کشور با چالش مواجه شود، افزون بر این با گذشت ثلث قرن از انقلاب اسلامی، نیاز به ارائه الگوی نظام رسانه ای دیداری – شنیداری با توجه به آرمانهای انقلاب اسلامی، قانون اساسی و الزامات سند چشم انداز جمهوری اسلامی ایران بیش از پیش احساس می گردد، از این رو ارائه الگوی نظام رادیو –  تلویزیونی کارآمد و مطلوب برای کشور از اولویتها محسوب می شود. امکان سنجی ایجاد تکثر رادیو تلویزیونی، جهت گذار از ساختار رسانه ای انحصاری موجود در حوزه رسانه های دیداری – شنیداری، هدفی است که این تحقیق، در پی برآورده ساختن آن می باشد.

در این تحقیق که با روش گراندد تئوری و تحلیل گفتمان صورت گرفته است، ابتدا مبانی، ضرورتها و موانع تکثر رسانه ای بررسی گردیده و سپس در مصاحبه با مسئولان شاخص پیشین و فعلی حوزه تحقیق، به تبیین موضوع، تعیین الگوی مطلوب و روشهای ایجاد تکثر رادیو – تلویزیونی در نظام جمهوری اسلامی ایران پرداخته شده است.

نتایج این تحقیق در قالب مدل پارادایمی مرکب از پنج جزء پدیده که شامل الگوی مطلوب رسانه های دیداری شنیداری در نظام  جمهوری اسلامی متشکل از رادیو تلویزیون خدمت عمومی ( سازمان صدا و سیمای  اصلاح  شده) و شبکه های رادیو تلویزیونی خصوصی، ارائه شده است.

در بخش دیگر پارادایم علل و ضرورتهای ایجاد تکثر رادیو تلویزیونی مورد بررسی قرار گرفته ودر قالب یک مدل ارائه گردیده است، جزء سوم نتایج این تحقیق به ارائه بستر و زمینه های موفقیت رادیو – تلویزیون خصوصی می پردازد، و در کنار آن استراتژی های ایجاد تکثر رادیو – تلویزیونی در قالب نقشه راه ارائه گردیده است.

سرانجام پیامدهای تکثر رادیو تلویزیونی در کشور در مدل تعاملی رسانه ای در هفت حوزه اقتصاد، قدرت سیاسی، امنیت، ایدئولوژی، خرده فرهنگها، مخاطب  ونهاد هنر بررسی گردیده است.

کلمات کلیدی: تکثر رادیو –  تلویزیونی، الگوی رسانه ای، نظام رسانه های دیداری –  شنیداری، انحصار زدایی، ایجاد رادیو تلویزیون خصوصی در ایران

 

فهرست مطالب

فصل اول کلیات و مقدمه. 1

بیان مساله. 2

2-1- ضرورت موضوع. 3

1-2-1- شبکه های ماهواره ای مهمترین معضل رسانه ای کشور. 4

2-2-1- انحصار و نفی فرصتهای رسانه ای.. 7

3-1- مساله اصلی تحقیق.. 9

4-1- پیشینه تحقیق.. 11

1-4-1- سوابق داخلی: 11

2-4-1- پیشینه خارجی.. 14

5-1-  ا هداف وپرسشهای تحقیق: 17

6-1- روش ونمونه تحقیق.. 17

فصل دوم بررسی متون تحقیق.. 19

1-2- مقدمه. 20

1-2-2-  مبانی نظام متکثر رسانه ای در اسلام. 21

2-2-2-  مبانی نظام متکثر رسانه ای در نظریه انقلاب اسلامی.. 25

3-2- تکثر رسانه ای از منظر منافع و امنیت ملی.. 27

4-2- ریشه های تکثر در  تحولات جهانی رسانه. 32

5-2- حمایت نهادهای بین المللی ازتکثر و استقلال رسانه‌ها 36

6-2- بررسی جایگاه وعملکرد سازمان صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران.. 38

1-6-2- بررسی جایگاه  صداوسیما در قوانین کشور. 39

2-6-2- تطبیق قانون اساسی و اساسنامه صداوسیما با نظام های رسانه ای.. 42

3-6-2- بررسی عملکرد سازمان صداوسیما 43

4-6-2-  سازمان صدا و سيما و كاركردهاي رسانه‌اي.. 52

1-7-2- سابقه تلویزیون خصوصی قبل از انقلاب… 65

2-7-2- سابقه تلویزیون خصوصی بعداز انقلاب… 65

3-7-2- علل مخالفت با تلویزیون خصوصی وموانع آن.. 67

8-2- تئوریهای تکثر وانحصار در  نظام رسانه ای.. 72

2-8-2- نظریه پردازی درباره نظام رسانهها 74

9-2- نظامهای رایج رادیو- تلویزیونی در جهان.. 74

1-9-2- رادیو تلویزیون خدمت عمومی.. 75

10-2- سیاست انحصار زدایی در صنعت رادیو تلویزیون.. 77

1-10-2 – تعریف خصوصیسازی و انحصار زدایی.. 77

2-10-2- پیشینه خصوصیسازی و انحصار زدایی ازصنعت رادیو- تلویزیون.. 78

3-10-2- دلایل انحصار زدایی وتسهیل ورود بخش خصوصی.. 79

4-10-2 – ريشه هاي انحصار زدایی از صنعت رسانه. 82

5-10-2- دلایل مخالفت با انحصار زدایی از صنعت رادیو- تلویزیون.. 83

11-2- تجربه جهانی : نظام تلويزيوني در ساير كشورها 90

1-11-2- اروپا 90

2-11-2- آسیا 95

3-11-2- محدودیتهای اصلی نظام رادیو تلویزیونی در کشورهای مشابه ایران.. 101

4-11-2- جمع بندی بررسی نظام رادیو – تلویزیونی دیگر کشورها 102

12-2- ضرورت لغو انحصار رادیو تلویزیونی در ایران.. 105

13-2 – نتیجه گیری.. 108

1-13-2- چارچوب مفهومی.. 111

2-13-2- نتیجه. 111

فصل سوم روش تحقیق.. 113

1-3- مقدمه. 114

1-3 – روش علمی.. 114

2-3-  روش کیفی.. 115

3-3- گراندد تئوری یا نظریه داده بنیاد. 118

4-3- نمونه گیری نظری.. 121

5-3- مصاحبه. 122

1-5-3- مصاحبه نیمه استاندارد. 123

2-5-3- مصاحبه با متخصصان.. 123

6-3- اشباع نظری.. 124

3-7 –  شیوه تحلیل مصاحبه. 124

1-7-3- کدگذاری نظری.. 124

2-4-3- کدگذاری باز. 125

3-4-3- کدگذاری محوری.. 126

4-4-3- کد گذاری انتخابی.. 126

5-3- تحلیل گفتمان.. 127

6-3- مدل پاردایمی.. 128

5-3- فرایند این تحقیق.. 128

1-5-3- انتخاب نمونه نظری.. 129

2-5-3- چگونگی انتخاب نمونه نظری تحقیق و ویژگیهای مصاحبه شوندگان.. 129

2-5-3- اشباع نظری در این تحقیق.. 131

3-5-3- پاردایم.. 132

4-5-3- محدودیتهای تحقیق.. 132

6-3- قلمرو زمانی وموضوعی تحقیق.. 132

1-6-3- قلمرو زمانی تحقیق.. 132

2-6-3- قلمرو موضوعی تحقیق.. 132

فصل چهارم تحلیل داده های تحقیق.. 133

1-4-مقدمه. 134

2-4- تحلیل مصاحبه ها 135

1-2-4- تحلیل سطح اول: کد گذاری باز. 135

2-2-4- تحلیل سطح دوم: کدگذاری محوری.. 135

3-2-4 – تحلیل سطح سوم: کدگذاری انتخابی.. 141

3-4 – جمع بندی نظرات مصاحبه شوندگان براساس شیوه تحلیل گفتمان.. 149

1-3-4- ارزیابی وضعیت فعلی عملکردصداوسیما در جامعه وچشم انداز آن با توجه به تحولات تكنولوژی.. 149

2-3-4- نظام مطلوب رسانه ای برای کشور با توجه به مبانی اسلام، انقلاب ، ویژگیهای محیطی و قانون اساسی.. 150

3-3-4 – ضرورت تاسیس رادیو تلویزیون غیردولتی از نظر اقتصادی، ایدئولوژیک ، سیاسی وفرهنگی.. 152

4-3-4- تاثیرات تلویزیون غیردولتی برامنیت ومنافع ملی و همگرایی و وحدت جامعه. 153

5-3-4- روشهای تاسیس تلویزیون غیردولتی و عبور از انحصار فعلی.. 155

6-3-4-  سازوکار نظارت بر رادیو – تلویزیون خصوصی.. 157

7-3-4-  امکان سنجی تحقق ایجادرادیوتلویزیون غیردولتی براساس پارامترهای مالی،  فرهنگی و بازار رقابتی.. 159

8-3-4-  چارچوب فعالیت رادیو تلویزیون غیردولتی.. 161

9-3-4 –  پیامدهای فرهنگی تاسیس رادیوتلویزیون خصوصی بر ارزشهای اجتماعی.. 161

10-3-4- جمع بندی دلایل تاسیس رادیو تلویزیون خصوصی.. 162

4-4-  زمینه های موفقیت رادیو تلویزیون خصوصی.. 164

1-4-4- امنیت… 164

2-4-4- نظارت… 170

3-4-4 – فضای رسانه ای.. 175

4-4-4- فرهنگ…. 178

5-4-4- اقتصاد. 181

5-4- مدل حوزه های موثر بر نظام رسانه ای.. 185

1-5-4- قدرت سیاسی.. 185

2-5-4- امنیت… 187

3-5-4- اقتصاد. 188

4-5-4- مخاطب… 189

5-5-4- ایدئولوژی.. 190

6-5-4- خرده فرهنگها 191

7-5-4- هنر. 192

8-5-4- مدل تعاملی حوزه های موثر بر صنعت رسانه های دیداری شنیداری.. 192

6-4- روابط متقابل حوزه های موثر بر نظامهای رسانه های دیداری شنیداری.. 196

1-6-4- روابط متقابل صداوسیما با حوزه های تاثیرگذار. 197

2-6-4- روابط متقابل رادیو تلویزیون خصوصی با حوزه های تاثیرگذار. 198

3-6-4- روابط متقابل رسانه خدمت عمومی با حوزه های تاثیرگذار. 201

7-4- مدل تلفیقی نظام رسانه ای.. 202

مدل تلفیقی.. 203

فصل پنجم پیشنهادات تحقیق 204

2-5- مقایسه نتایج ادبیات تحقیق وتحلیل مصاحبه ها 205

3-5- مقایسه کارایی نظام انحصاری ونظام متکثر با تلفیق نتایج حاصل از بررسی متون و مصاحبه ها 208

1-3-5 – کارکرد سرگرم سازی.. 208

2-3-5-  کارکرد سیاسی.. 209

3-3-5- کارکرد فرهنگی – آموزشی.. 210

4-3-5- کارکرد اجتماعی.. 211

5-3-5- کارکرد اقتصادی.. 211

6-3-5-  کارکرد ملی.. 212

7-3-5- نتایج ارزیابی کارامدی نظامهای رادیو – تلویزیونی بر اساس کارکردهای شش گانه. 212

4-5- الگوی مطلوب نظام رسانه ای.. 214

5-5- پیشنهادات تحقیق.. 216

1-5-5- نقشه راه تاسیس رادیو تلویزیون خصوصی در کشور. 217

6-5- پیشنهادات برای تحقیقات آتی.. 219

فهرست منابع و ماخذ 220

پیوست.. 227

پروتکل مصاحبه. 228

پرسش های تحقیق واسامی مصاحبه شوندگان. 230

کد گذاری باز. 232

آزادی در منظر نظریه پردازان انقلاب اسلامی.. 281

نظریه پردازی درباره نظام رسانه ها 290

دیدگاههای صاحب نظران داخلی درباره رادیو –  تلویزیون خصوصی.. 308

ارزش ها و نقش های رسانه. 311

زمینه های موفقیت رادیو تلویزیون خصوصی در ایران.. 315

فهرست جداول

جدول 1 مقایسه بیننده شبکه های ماهوارهای فارسی زبان و مهمترین دلائل رجوع به آنها 5

جدول2 درآمد ـ هزينه‌ سازمان صدا و سيما و درصد رشد استفاده از بودجه عمومي دولت… 43

جدول 3توزیع اخبار انتقادي در صدا و سيما 62

جدول 4مقایسه نظام تلویزیونی هفت کشور برگزیده. 104

جدول 5  بررسی گزینه های نظام رادیو تلویزیونی در ایران با مدل هزینه – فایده. 109

جدول 6 مکاتب تحقیق کیفی.. 117

جدول 7مراحل روش گراندد تئوری.. 118

جدول 8 نمونه گیری نظری در مقابل نمونه گیری آماری.. 122

جدول 9 فهرست افراد مصاحبه شده در این پژوهش…. 130

جدول 10 تحلیل سطح دوم تجمیع کدهای مشابه ومفهوم سازی.. 135

جدول 11طبقه بندی مفاهیم کدگذاری انتخابی.. 141

جدول 12مقایسه دو رویکرد کلاسیک امنیت ملی(قرن بیستم) وامنیت پایدار. 167

جدول 13 گزیده نظرات مصاحبه شوندگان در ارتباط با کارکردهای اصلی رسانه ملی.. 206

جدول 14  ارزیابی گزینه های مختلف ایجاد تکثر در نظام رادیو تلویزیونی.. 216

فهرست نمودارها

نگاره 1 عوامل موثر برتشدید  فاصله صداوسیما با الگوی مطلوب تلویزیون خصوصی در ایران. 64

نگاره 2  پارادایم صنعت رسانه بعد از جنگ جهانی دوم. 80

نگاره 3 پارادایم صنعت رسانه پس از جنگ سرد. 81

نگاره 4چارچوب مفهومی تحقیق، زمینه های سلبی وایجابی تکثر رادیو تلویزیونی.. 112

نگاره 5 مقایسه فرایند تحقیق کمی وکیفی.. 116

 نگاره 6فرایند روش داده بنیاد. 119

نگاره 7مدل پارادایمی.. 128

نگاره 8دلایل تاسیس رادیو تلویزیون خصوصی.. 163

نگاره 9مدل تاثیرگذاری متقابل امنیت و مولفه های اثرگذار  رسانه. 164

نگاره 10 سیستم نظارتی نظام متکثر رادیو تلویزیونی.. 171

نگاره 11فضای نوین رسانه ای و نیاز به نظام متکثر رادیو تلویزیونی.. 175

نگاره 12تحول مخاطب ونیاز به نظام متکثر رادیو تلویزیونی.. 177

نگاره 13 تاثیر نظام متکثر تلویزیونی بر قدرت فرهنگی.. 179

نگاره 14تاثیر نظام متکثر رادیو تلویزیونی براقتصاد. 181

نگاره 15 مدل تعاملی هفت نهاد موثر بر صنعت رسانه های دیداری- شنیداری.. 193

نگاره  16 مدل روابط متقابل صداوسیما با حوزه های تاثیرگذار. 197

نگاره 17 مدل روابط متقابل رادیو تلویزیون خصوصی  با حوزه های تاثیرگذار. 199

نگاره 18 مدل روابط متقابل رادیو تلویزیون خدمت عمومی با حوزه های تاثیرگذار. 201

نگاره  19 مدل تلفیقی نظام رسانه ای.. 203

نگاره 20 کارامدی نظام فعلی رادیو تلویزیون.. 213

نگاره 21 کارامدی نظام متکثر رادیو تلویزیونی.. 213

نگاره 22 الگوی مطلوب نظام رسانه ای.. 215

نگاره 23 نقشه راه تاسیس رادیو تلویزیون خصوصی در کشور. 218

نگاره 24 آزادی وکارکردهای آن در  رسانه. 312

نگاره 25 مساوات وکارکرد آن در رسانه. 313

 

فصل اول کلیات و مقدمه

– 1-1بیان مساله

تحولات تکنولژیک در حوزه های رسانه ای و دسترسی به شبکه های ماهواره ای و ورود رسانه های دیداری شنیداری مبتنی بر شبکه اینترنت، موجب شده  است تا کارآمدی و اثرگذاری ساختار انحصاری رسانه های رادیو – تلویزیونی فعلی کشور با چالش مواجه شود، و بخش قابل توجهی از شهروندان جذب رسانه های غیر رسمی وشبکه های تلویزیونی ماهواره ای گردند.

افزون بر این با گذشت ثلث قرن از عمر نظام جمهوری اسلامی ایران و از سرگذراندن بحرانها وتهدیدات متعدد در عرصه های مختلف سیاسی، اقتصادی، نظامی و امنیتی، اکنون جمهوری اسلامی برای بدست آوردن جایگاه قابل اطمینان و اتکا در نظام بین الملل وتحقق اهداف سند چشم انداز 20 ساله ایران 1404 مبتنی بر کسب “جایگاه اول در منطقه والهام بخش جهان اسلام، و دارای هویت اسلامی وانقلابی” (مقام رهبری، 1382)،  نیازمند ترسیم الگوهای ساختاری در عرصه های گوناگون نظام است.

تعبیر الگوی اسلامی – ایرانی پیشرفت از سوی رهبر انقلاب(1390) نیز تاکیدی بر این موضوع است که بدون ترسیم الگو، مدل و ساختارهای مطلوب و حرکت در مسیر تحقق این الگوها نمی توان جایگاه متناسب با نیازها وتوانمندهای کشور را در آینده محقق کرد.

در این میان الگوی رسانه‌ای یکی از مهمترین ساختارها است که علاوه بر تاثیر گذاری مستقیم در حوزه فرهنگ، حوزه‌های دیگر را نیز نظیر حوزه اقتصاد، سیاست، دیپلماسی و  امنیت ملی به‌شدت تحت تاثیر خود قرار می دهد.

از سال 1926 كه برت[1] براي اولين بار يك دستگاه تلويزیون را در انجمن سلطنتي انگليس رونمايي كرد،  بيش از 85 سال مي‌گذرد. سابقه ورود تلويزيون به ايران نيز به 53 سال قبل باز مي‌گردد، اگرچه بخش خصوصی تلویزیون را وارد ایران کرد و اولین شبکه تلویزیونی در ایران توسط حبیب‌الله ثابت پاسال تاسیس شد اما پس از چند سال و آشنایی حاکمیت با اهمیت و ابعاد این رسانه، تلویزیون در ایران ملی گردید و از چهل سال قبل تا کنون رادیو- تلویزیون خصوصی در ایران وجود ندارد.

انحصار دولتی در رادیو تلویزیون در زمان قبل از انقلاب در قالب عملکرد دولت و قانون مصوب مجلس شورای ملی بود، پس از انقلاب بنابر تفسیر رسمی اصل 44 قانون اساسی، رادیو تلویزیون به انحصار دولت درآمد، اما اکنون مراجع رسمی و غیر رسمی با توجه به فراگیرشدن استفاده از ماهواره و رشد شدید مخاطبان شبکه‌های ماهواره‌ای شکستن انحصار رادیو- تلویزیون دولتی را مورد بررسی قرار داده‌اند.

نیاز به شکستن انحصار صدا و سیما برای تامین نیازها و انتظارات برآورده نشده شهروندان ایرانی، از موضوعاتی است که در اکثر مطالعات مراجع ذی‌صلاح به آن اشاره شده، به طور نمونه در گزارش رسمی مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی تصریح شده است:

“جلوگیری از راه‌اندازی تلویزیون‌‌های ماهواره‌‌ای با توجه به طراحی پایگاه‌های اینترنتی متنوع و متعدد نمی‌تواند عامل بازدارنده موثری در راه ارتباط‌گیری با مخاطبان داخلی به ویژه جوانان ایران با گرایش بالا به سوی اینترنت باشد… پیشبرد طرح‌های توسعه‌ای در مناطق محروم و مرزی در ابعاد مختلف و بالا بردن شاخص امید در آنها که البته با بیان نکردن واقعیات و مشکلات کاملا متفاوت است، می‌تواند ظرفیت رسانه‌های غربی را به منظور تبلیغ و ترویج واگرایی از میان ببرد و زمینه‌های اعتراض اجتماعی مانند فقر، ناامنی، تورم، بیکاری، ترافیک و… را کمرنگ کند.

پرهیز از تهدید انگاری بیش از حد در فعالیت نهادهای غیردولتی (NGOs) و تلویزیون‌های ماهواره‌ای فارسی‌زبان و اعطای اجازه فعالیت به آنها در چارچوب قانون اساسی همراه با حفظ هوشیاری لازم جهت اجتناب از تهدیدات احتمالی این رسانه‌ها و نهادها در حوزه امنیت سیاسی و اجتماعی، توصیه می شود.”(مرکز پژوهشهای مجلس،1388)

متاسفانه به رغم نقاط ضعف مشهود شبکه های ماهوره‌ای فارسی از نظر فنی وهنری، فقدان هویت و ضعف مفرط استودیو های تلویزیونی، تنها به دلیل استفاده از خلاء موجود در شبکه های تلویزیونی فارسی، عملکرد این شبکه ها با موفقیت نسبی همراه بوده است.

2-1- ضرورت موضوع

چرا یک شبکه محدود تلویزیونی ماهواره‌ای با تعداد پرسنل معدود و بودجه سالیانه چندمیلیون دلاری می تواند در برابر شبکه های تلویزیونی سازمان عظیم صدا و سیما با بیش از سی هزار پرسنل و بودجه سالیانه بیش از یک هزار میلیارد تومانی عرض اندام کند.

نکته قابل تامل آن که به نظر می رسد هدف گذاری شبکه های تلویزیونی بیگانه عمدتا بر سست کردن نهاد خانواده و متزلزل کردن ارزشهای اخلاقی و هنجارهای فرهنگی جامعه متمرکز شده باشد، سوژه های ضداخلاقی موضوعِ محوری اکثر برنامه های  این شبکه ها را تشکیل داده و به دلیل ممنوعیت ورود به این موضوعات در تولیدات صدا و سیما عملا شبکه های بیگانه در حوزه ای جذاب و مورد توجه مخاطب یکه تازی کرده و طبیعی است که در انجام ماموریت محوله از سوی گردانندگان خود موفق خواهد بود.

1-2-1- شبکه های ماهواره ای مهمترین معضل رسانه ای کشور

به دلیل افزایش اثرگذاری شبکه های ماهواره در این بخش از تحقیق، نتایج حاصل از یک نظرسنجی جامع مرکز تحقیقات صداو سیما که در سال 1390 در رابطه با بینندگان شبکه های ماهواره ای در 31 مرکز استان کشور که حدود 60 درصد جمعیت کشور را در خود جای داده اند انجام شده است، برای نخستین بار در این تحقیق درج می گردد.

52 درصد پاسخگويان در حد زياد و خيلى زياد و 40 درصد در حد كم و خيلى كم برنامه‏هاى تلويزيون داخلى را تماشا مى‏كنند.

 از نظر پاسخگويان، مهم‏ترين انگيزه كسانى كه شبكه‏هاى ماهواره‏اى را تماشا مى‏كنند به ترتيب عبارتند از: تنوع، جذاب‏بودن فيلم‏ها، شاد و سرگرم‏كننده بودن و سرعت پوشش اخبار.

 33 درصد در حد زياد و خيلى زياد و 32 درصد در حد كم و خيلى كم به تماشاى برنامه‏هاى ماهواره ابراز علاقه كرده‏اند. 35 درصد نيز اصلاً علاقه‏اى به تماشاى اين شبكه‏ها ندارند.

 58 درصد پاسخگويان اصلاً شبكه‏هاى ماهواره‏اى را تماشا نمى‏كنند. در حالى كه 42 درصد، بيننده برنامه‏هاى ماهواره هستند. بينندگان ماهواره در هر شبانه روز به‏طور متوسط در حدود 3 ساعت برنامه‏هاى ماهواره را تماشا مى‏كنند.

 مهم‏ترين قالب‏هاى مورد علاقه بينندگان ماهواره به ترتيب عبارتند از: فيلم و سريال، شوى تلويزيونى، مسابقات و سرگرمى، برنامه‏هاى ورزشى، خبر و تحليل سياسى، موسيقى و هنر و برنامه‏هاى علمى.

 از ميان بينندگان شبكه‏هاى ماهواره‏اى، 40 درصد گفته‏اند در مقايسه با سال گذشته همانند قبل به تماشاى ماهواره مى‏پردازند. در حالى كه 28 درصد بيشتر از قبل و 27 درصد كمتر از قبل ماهواره تماشا مى‏كنند.

در حالیکه بنابر نتایج این نظر سنجی شبکه های ماهواره ای بطور متوسط دارای 42درصد بیننده در مراکز استان های کشور می باشد ، شبکه بی بی سی فارسی در پایان سال 1390 نتایج نظر سنجی مستقل خود را منتشر کرد که بر طبق آن بینندگان این شبکه 28درصد بینندگان کل شبکه های ماهواره ای در کشور را تشکیل می دهد و مجموع بیننده ماهواره در کل ایران برابر با حدود 40 درصد ایرانیان می باشد که نتایج حاصل از این دونظر سنجی با یکدیگر تطابق زیادی دارد( بی بی سی، 1390)

جدول 1 مقایسه بیننده شبکه­های ماهواره­ای فارسی زبان و مهمترین دلائل رجوع به آنها در نظر سنجی مرکز تحقیقات صداوسیما

شبكه‏هاى ماهواره‏ى‏	زياد و خيلى زياد	كم و خيلى كم‏	اصلاً	مهم‏ترين دليل رجوع‏
فارسى وان	40	16	45	جذابيت، تنوع و سرگم‏كننده‏
من و تو	32	14	54	تنوع، جذابيت و علمى بودن‏
بى.بى.سى فارسى‏	29	23	49	اخبار صحيح و تحليل سياسى
VOA	14	14	72	اخبار صحيح و بيان واقعيت‏
MBCفارسى‏	13	14	72	فيلم،تنوع،جذابيت و سرگرم‏كنندگى‏

 مهم‏ترين دلايل كسانى كه بيننده شبكه‏هاى ماهواره‏اى نيستند، عبارتند از: نداشتن ماهواره، نداشتن علاقه، آثار سوء و بدآموزى و عدم انطباق با فرهنگ ايرانى و نداشتن وقت.همچنین  از نظر پاسخگويان، مهم‏ترين آسيب‏هاى ماهواره براى جوانان عبارتند از: بدآموزى، تضعيف اعتقادات دينى، انحرافهاى فكرى، و جذب جوانان به فرهنگ غربى.البته  11 درصد پاسخگویان اظهار داشته‏اند برنامه‏هاى ماهواره براى جوانان ضررى ندارد.

 در خصوص اثرات مثبت و منفى برنامه‏هاى ماهواره، پاسخگويان با گزينه‏هاى زير موافق و كاملاً موافق هستند: گرايش جوانان به فرهنگ غربى را زياد مى‏كند، گرايش به بى‏بند و بارى را در مردم زياد مى‏كند، پايبندى مردم به دين را تضعيف مى‏كند، عامل بروز ناآرامى و اغتشاش در كشور است، روحيه مردم را شاد مى‏كند و اخبار واقعى از ايران را در اختيار مردم مى‏گذارد. 51 درصد پاسخگويان با آزاد شدن ماهواره موافق و 49 درصد مخالف هستند.

 از نظر پاسخگويان اقدامات ذيل در كاهش تمايل مردم به تماشاى ماهواره در حد زياد و خيلى زياد مؤثر است: افزايش كيفيت، تنوع و جذابيت برنامه‏ها، توجه به نيازهاى مردم در توليد برنامه‏ها و تخصصى شدن شبكه‏هاى داخلى.

 70 درصد پاسخگويان مهم‏ترين اهداف شبكه‏هاى ماهواره‏اى را اهداف ضد فرهنگى، تضعيف دين و ايجاد اغتشاش در كشور دانسته‏اند. برخى مواردى كه پاسخگويان ذكر كرده‏اند عبارتند از: گمراه كردن جوانان، تهاجم فرهنگى، تضعيف دين، اغتشاش در كشور، ترويج بى‏بندوبارى، منفعت مادى، انحراف اخلاقى، از بين بردن خانواده و از بين بردن اتحاد.

 مهم‏ترين پيشنهاد پاسخگويان براى استفاده كمتر مردم از ماهواره عبارتست از: تنوع برنامه‏ها، توجه به كيفيت، توجه به شادى و سرگرمى، جذابيت و بيان واقعيت.

 مقایسه نتایج نظرسنجی با نظر سنجی سال گذشته

 ميزان بينندگان ماهواره در شهرهاى مركز استان در كشور نسبت به سال گذشته با افزايش 8 درصدى از 34 درصد به 42 درصد رسيده است. هم‏چنين ميزان كسانى كه در حد زياد علاقه‏مند به تماشاى برنامه‏هاى ماهواره هستند، با افزايش 6 درصدى از 28 درصد به 33 درصد رسيده است و كسانى كه اصلاً علاقه‏اى به تماشاى ماهواره ندارند با كاهش 5 درصدى از 40 درصد به 35 درصد كاهش يافته است. در حال حاضر ميزان رجوع به شبكه‏هاى ماهواره‏اى در شهرهاى مركز استان با بينندگان ماهواره در شهر تهران برابرى مى‏كند.

افزایش جذابيت و تنوع برنامه‏هاى ماهواره‏

 رويكرد فرهنگى شبكه‏هاى ماهواره‏اى در مقايسه با جذابيت كم برنامه‏هاى رسانه ملى، مهم‏ترين دليل افزايش رويكرد مردم به ماهواره مى‏باشد. در حال حاضر در حدود 70 شبكه فارسى ماهواره‏اى وجود دارد كه پرمخاطب‏ترين آن‏ها، فارسى‏وان (نمايش فيلم) و شبكه من و تو (سرگرمى و تفريحى) مى‏باشد. 23 درصد از كل پاسخگويان، بيننده فارسى وان و 19 درصد، بيننده من و تو هستند. اگرچه شبكه بى.بى.سى فارسى با رويكرد سياسى 21 درصد بيننده دارد اما مهم‏ترين رويكرد مردم به ماهواره، برنامه‏هاى فرهنگى آن مى‏باشد. قابل توجه است كه در حدود 70 درصد پاسخگويان، برنامه‏هاى ماهواره را در بعد فرهنگى و دينى «مخرب» دانسته‏اند و باعث اغتشاشات سياسى قلمداد كرده‏اند اما با اين حال 60 درصد اذعان داشته‏اند برنامه‏هاى ماهواره باعث شاد شدن روحيه مردم مى‏شود. يعنى: بييندگان ماهواره در غياب برنامه‏هاى جذاب و متنوع در رسانه ملى به ناچار به سمت ماهواره سوق پيدا مى‏كنند.

 نتایج این نظر سنجی که با توجه به غیرقانونی بودن نگهداری وتماشای ماهواره در کشور و خودسانسوری بخشی از پاسخ دهندگان بدلایل اخلاقی و احساس ناامنی باید آن را خوش‌بینانه در نظر گرفت این است که مخاطب ماهواره در کشور به‌شدت رو به افزایش است. این افزایش هم در بعد کمی رخ داده وظرف یکسال 8درصد افزایش یافته است و هم در بعد کیفی رخ داده و از قشر متوسط و با توانایی مالی متوسط به بالا ساکن پایتخت کشور به ساکنین کل کشور تعمیم یافته است و موجب بروز گسست ارزش وهنجارهای دوگانه در جامعه می گردد.

چرا که اکثر مخاطبان با اطلاع از پیامدهای اخلاقی وسیاسی این رسانه اقدام به تماشای شبکه های ماهواره ای می نمایند بنابرین دارای یک نظام ارزشی دوگانه در نظر وعمل می باشند. نتیجه این روند فاصله کردن نظام رفتاری مخاطب با هنجارهای رسمی می باشد و بروز تناقضات رفتاری به فراگیرشدن ناهنجاری در جامعه می انجامد.

در صورتی که روند افزایش مخاطب شبکه‌های ماهواره‌ای که درسال گذشته هشت درصد افزایش یافته در سال جاری ادامه یابد، میزان مخاطب ماهواره در جامعه از 42 درصد فعلی به بیش از50 درصد یعنی اکثریت مردم می‌انجامد.

چگونه می توان با پدیده من وتو، MBC فارسی، فارسی 1 و سایر شبکه های ماهواره ای در حال ظهور برخورد کرد آیا با  ارسال پارازیت موضوع قابل حل است که اگر اینگونه بود شاهد رشد تصاعدی مخاطبان و اثرگذاری این شبکه ها نبودیم، به گونه ای که بنا برنظرسنجی رسمی مرکز تحقیقات سازمان. صداوسیما،  بیننده ماهواره در سراسر کشور از مرز 42 درصد عبور کرده است.

2-2-1- انحصار و نفی فرصتهای رسانه ای

از سوی دیگر ظرفیت اجرایی، مالی و مدیریتی سازمان صدا و سیما نیز دارای محدودیت های طبیعی می باشد، اگرچه رفع تنگ نظری ها، با استفاده از هنرمندان و فیلمسازان توانا و بهبود شرایط مدیریت و فنی صدا و سیما بر توانمندی‌های این مجموعه عظیم قطعا خواهد افزود و فرصت بروز استعدادهای کارکنان این سازمان را فراهم می کند، اما نمی‌توان انتظار داشت در دنیای متنوع و متکثر کنونی به ازای تاسیس هر شبکه بیگانه، صدا و سیما شبکه تلویزیونی مشابهی را راه اندازی کند.

بنابر این به نظر می رسد تنها راه مقابله با موج جدید تهاجم تلویزیونی، شکستن انحصار در تلویزیون و گشودن مسیر حضور بخش خصوصی و مردمی در این عرصه است تا پتانسیل و ظرفیت به مراتب بیشتری از شرایط فعلی به ظرفیت محدود صدا و سیما برای تولید و پخش برنامه ها اضافه شود.

طبیعی است سیاست گذاری، مدیریت و کنترل تلویزیون خصوصی در داخل کشور، مزیت فراوانی به فضای کنونی که نظام هیچ گونه کنترل محتوایی بر شبکه های تلویزیونی ماهواره ای ندارد و این شبکه ها به ترویج انواع و اقسام ناهنجاری های اخلاقی، اجتماعی، سیاسی و امنیتی و دینی می پردازند، دارد و در صورت ورود بخش خصوصی به این عرصه بازوی دیگری در کنار سازمان صداو سیما در میدان ستیزه و تقابل فرهنگی ایجاد می‌شود که می‌تواند نیاز فزاینده و عطش فرهنگی جامعه به تنوع و تکثر در برنامه های تلویزیونی را بدون ایجاد بار مالی انسانی و ساختاری برطرف سازد.

در این راه با توجه به تصریح اصل 44 قانون اساسی مبنی بر انحصار فعالیت سازمان صدا و سیما مستثنی شدن این سازمان از سیاست های کلی اصل 44 )مقام رهبری،1384) که درخرداد سال 1384 توسط رهبر انقلاب ابلاغ شد و سایر انحصارات در بخش‌های اقتصادی را شکست.

یکی از مسیرهای تاسیس رادیو تلویزیون خصوصی در کشور، می‌تواند تهیه سیاست‌های کلی اصل 44 در حوزه رسانه توسط مجمع تشخیص مصلحت نظام و تایید و ابلاغ آن توسط رهبر انقلاب مشابه سایر سیاست های کلی می باشد.

اقدام دیگر تدوین و تقویت قانون تاسیس رادیو تلویزیون خصوصی توسط مجلس شورای اسلامی است تا بستر قانونی لازم را برای فعالیت در این عرصه فراهم آورد که در این مسیر تجربیات سایر کشورها به ویژه کشورهای مشابه نظیر افغانستان، پاکستان، مالزی و ترکیه که طی دو دهه اخیر این مسیر را پیموده اند بسیار راهگشا خواهد بود.

همزمان، پیشگام شدن نهادهای عمومی نظیر جهاد دانشگاهی، سازمان تبلیغات اسلامی، خبرگزار ی جمهوری اسلامی  و سایر نهاد ها و بنیادهای مشابه در تاسیس شبکه های تلویزیونی خارج از صداوسیما یا واگذاری برخی از شبکه های موجود به این نهادها است که انحصار موجود در مدیریت رادیو و تلویزیون به نحوی تدریجی رفع گردد، تجربه موفق خبرگزاری‌های غیردولتی ایسنا، مهر و فارس که توسط نهادهای غیردولتی برای شکستن انحصار خبرگزاری‌های دولتی ایرنا و واحد مرکزی خبر انجام شد، می تواند الگوی تاسیس تلویزیون غیردولتی نیز باشد.

نکته مهم در این میان لزوم توجه به حفظ ابزارهای حاکمیتی برای مدیریت و کنترل شبکه های خصوصی است که در بخش پخش امواج و فرستنده های تلویزیونی می تواند کنترل حاکمیتی حفظ گردد تا زمینه نگرانی ها برای سوء استفاده از تلویزیون خصوصی علیه فرهنگ و امنیت ملی رفع گردد.

در این میان عدم مخالفت و مقاومت مدیران صدا و سیما در برابر ایجاد و فعالیت رادیو تلویزیون خصوصی یکی از ملزومات تسریع در پیمودن این مسیر است.

مدیران صدا و سیما نباید تاسیس تلویزیون خصوصی را تهدیدی برای خود و جایگاه این سازمان بدانند چرا که با توجه به پیشینه و امکانات مالی و فیزیکی صدا و سیما، این سازمان عملا رقیبی غیر قابل جایگزینی برای شبکه های تلویزیونی خصوصی خواهد بود. اما شکل گرفتن فضای رقابت و نوآوری می تواند موجب خلق فرصت ها، شناسایی نیروها و ایجاد نشاط در این عرصه شود که در بهبود عملکرد رسانه ملی نیز موثر خواهد بود.

در این شرایط، به نظر می رسد، پرداختن جدی به مقوله تاسیس تلویزیون خصوصی نه به عنوان یک ایده و آرزو بلکه به مثابه واقعیتی اجتناب ناپذیر در قرن 21 که با حضور رسانه های نوین و دیجیتال نظیر تلویزیون اینترنتی و هزاران شبکه ماهواره ای تلویزیون عملا دوره انحصار در رسانه ها را خاتمه داده است، یک نیاز ضروری جامعه است.

بنابراین موضوع شکسته شدن انحصار در رادیو تلویزیون از مسائل امروز جامعه است که با توجه به تحولات تکنولوژیک و ورود شبکه های ماهواره ای و تلویزیونهای وب و همچنین تکثر دیدگاههای داخل کشور مورد توجه افکارعمومی وصاحب نظران می باشد.

3-1- مساله اصلی تحقیق

با گذشت بیش از سه دهه از تاسیس نظام جمهوری اسلامی، تبیین الگوی مطلوب نظام رادیو – تلویزیونی کشور تا کنون انجام نشده است.

تفسیر رسمی اصل 44 قانون اساسی بر انحصار دولتی رادیو تلویزیون در کنار تعدادی دیگر از حوزه های اقتصادی تاکید دارد و بر این اساس نظام رسانه ای موجود در ایران بر اساس ساختار انحصار دولتی رادیو- تلویزیون، خبرگزاری‌های دولتی و عمومی و مطبوعات دولتی، عمومی و خصوصی شکل گرفته است، اما آیا این الگو تامین کننده نیازهای کشور و بهترین ساختار ممکن رسانه ای برای جمهوری اسلامی است؟

واقعیت آن است که هم اکنون نیازهای فراوانی در حوزه رسانه ها به ویژه در شاخه رسانه های دیداری- شنیداری وجود داردکه تاکنون به آن پاسخ داده نشده و منجر به بروز بسیاری از ناهنجاری ها به ویژه گسترش روزافزون مخاطب شبکه های ماهواره ای و استفاده از محصولات فرهنگی غیر مجاز شده است، این موضوع علاوه بر پیامدهای نامطلوب فرهنگی و اجتماعی و آثار زیان بار اخلاقی، دارای تاثیرات منفی فراوانی در سایر حوزه ها به ویژه عرصه های اجتماعی، فرهنگی و سیاسی است.

به نظر می‌رسد، طراحی و تبیین الگوی رسانه های دیداری – شنیداری کشور ، متناسب با اهداف نظام جمهوری اسلامی و تامین‌کننده نیازهای کنونی جامعه یکی از ضرورت های امروز کشور باشد، که مساله اصلی این تحقیق می‌باشد. با توجه به وجود انحصار دولتی در بخش رادیو تلویزیون به نظر می‌رسد شکسته شدن این انحصار و امکان‌سنجی تاسیس رادیو تلویزیون غیردولتی، مهمترین بخش این الگو باشد که به صورت ویژه در این تحقیق مورد بررسی قرار می‌گیرد.

لازم به ذکر است فارغ از مباحث تئوریک و مبانی اسلامی الگوی مذکور، تحولات اخیر در حوزه فن‌آوری و ظهور رادیو – تلویزیون دیجیتال و رادیو-تلویزیون وب و همچنین سهولت دسترسی به شبکه های ماهواره ای تداوم وضعیت موجود و حفظ انحصار دولتی در رسانه‌های دیداری- شنیداری را غیر ممکن کرده است و در صورت عدم توجه به تدبیر مناسب برای حل این مساله، خلأ موجود اجتماعی در حوزه رسانه، خود به نیازهای برآورده نشده در این حوزه پاسخ خواهد داد.

فهرست منابع و ماخذ :

فارسی:

1. احمدیان راد،1383، تلویزیون دولتی رقیب می خواهد، ایران، شماره 2456
2. احمديان، محمدتقي،1373،وسايل ارتباط جمعي، مشاركت و توسعه، پژوهش و سنجش شماره 4،ص78-89
3. اديب، حسين،1374، جامعه شناسي ايران، اصفهان، هشت بهشت
4. اردلان، فریدون،1381، توسعه فرهنگی،تهران، وزارت ارشاد اسلامی
5. استراس و کوربین، آن سلم و جودیت،1390،اصول روش تحقیق کیفی، ترجمه بیوک محمدی تهران، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی
6. استربرگ، کریستین جی،1384،روشهای تحقیق کیفی در علوم انسانی، مترجمان احمدپور وشماعی، یزد، دانشگاه یزد
7. اعرابي، نادره، 1372، انتقال ارزشي از طريق برنامه هاي تلويزيون ايران، پايان نامه كارشناسي ارشد،تهران، دانشكده ادبيات و علوم انساني دانشگاه شهيد بهشتي
8. افروغ عماد،1387، دموکراسی وحقوق شهروندی، تهران، حوزه هنری سازمان تبلیغات اسلامی
9. آشنا حسام الدين، رضي حسين،1386، بازنگري نظريه‎هاي هنجاري رسانه‎ها و ارائه ديدگاهي اسلامي،فصلننامه پژوهشی دانشگاه امام صادق، شماره4 ص23-35
10. آشنا حسام‌الدین،1380، مخاطب‌شناسی رسانه، پژوهش و سنجش، شماره26ص 18-30
11. آشوری داریوش ،1377، دانشنامه سیاسی (فرهنگ اصطلاحات و مکتب های سیاسی)، تهران، مروارید
12. آقا بخشی علی، 1376، فرهنگ علوم سیاسی، ج 3، تهران، مركز اطلاعات و مدارك علمی
13. بازرگان، عباس، سرمد، زهره، حجازي، ,1384، الهه روش‌هاي تحقق در علوم رفتاري،انتشارات آگاه
14. بصیریان حسین رضاقلی زاده بهنام 1385 نقش رسانه در تصميم ‏گيري سياست خارجي: يك چارچوب نظري جهانی رسانه، شماره2 ص112-135
15. بورقانی فراهانی،سهیل،1387، طراحی وتبیین الگوی زن در تلویزیون، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشکده مدیریت دانشگاه تهران
16. بوزان، باری. 1378، مردم، دولتها و هراس. ترجمه پژوهشکده مطالعات راهبردی. تهران، پژوهشکده مطالعات راهبردی
17. بهرامی رشتیانی،شهلا،1388، پایان نامه دکتری، الگوی رقابتی ایرنا،دانشکده مدیریت دانشگاه تهران
18. بهشتی، سید محمد،1390، مواضع تفضیلی حزب جمهوری اسلامی، تهران، بنیاد نشر آثار شهید بهشتی تهران
19. بی بی سی فارسی، 1390، نظز سنجی درباره بینندگان ماهواره، COM بازیابی 10 اسفند 1390
20. تانکارد، جیمز و سورین، ورنر، 1386، نظریه‌های ارتباطات، علیرضا دهقان، تهران، دانشگاه تهران
21. تقی پور،1390، همایش ارتباطات، تهران بازیابی سوم دی ماه  http://www.dolat.ir/NSite/FullStory/News/?Serv=0&Id=206944
22. منصوری جواد ، 1374، فرهنگ استقلال، تهران، دفتر مطالعات سیاسی و بین المللی
23. حافظ نیا، محمدرضا، 1380، مقدمه ای برای روش تحقیق در علوم انشانی، تهران، سمت
24. حسین پور، حجت، 1378، بررسی میزان وعلل بهرمندی دانش موزان دختر وپسر دبیرستانهای شهر ستان شادگان از تلویزیون های برون مرزی،پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه علامه طباطبایی
25. حسینی پاکدهی علیرضا، 1382، نظام حقوقی مطلوب رادیو تلویزیونی ایران، پایان نامه دکتری دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه  علامه طباطبایی
26. حسینی پاکدهی علیرضا، 1375، مساله تاسیس تلویزیون خصوصی،پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه علامه طباطبایی
27. خمینی، سید مصطفی، 1376، تفسیر قران کریم، با تصحیح محمد سجادی اصفهانی ، تهران، وزارت ارشاد
28. دادگران، محمد، 1385، مبانی ارتباطات جمعی، تهران، مروارید
29. دکوئیار خاویر پررز،1376، تنوع خلاق ما گزارش کمیسیون جهانی فرهنگ وتوسعه ترجمه گروه مترجمان تهران کمیسیون یونسکو در ایران، تهران، یونسکو
30. دلاور، علی،1382، مبانی نظری وعملی پژوهش در علوم انسانی واجتماعی، تهران، رشد
31. ذاکری، علی اکبر، 1379، دیـن و آزادی از دیدگاه شهید مطهری،حوزه، شماره 79ص112-144
32. ذكائي ، محمد سعيد1381، نظريه و روش در تحقيقات كيفي ، فصلنامه علوم اجتماعي ، شماره 17ص 43-69
33. ویمر راجردی، دومینیك آر صجوزف؛1384 تحقیق در رسانه‌های جمعی،مترجم: كاووس سیدامامی، تهران، سروش و مركز تحقیقات مطالعاتی و سنجش برنامه‌ای
34. رحمت، محمد مهدی، 1388، امکان سنجی بکارگیری الگوی رسانه عمومی در صدا و سیما پایان نامه کارشناسی ارشد دانشکده صداوسیما
35. رحیمی مصطفی، 1358، اصول حکومت جمهوری، تهران، امیر کبیر
36. رشکیانی،رضا،1387، نظام‌های رسانه‌ای از آمرانه تا آزادی‌گرا، مرکز تحقیقات رسانه ای همشهری
37. رفيع پور، فرامرز، 1378، وسايل ارتباط جمعي و تغيير ارزشها،تهران، فرا
38. زیاری،کرامت الله،1379،درجه توسعه یافتگی فرهنگی استان های ایران»، نامه علوم اجتماعی، شماره16،ص91-104
39. ساروخانی باقر،1388،روشهای تحقیق علوم اجتماعی اصول ومبانی،تهران،پژوهشگاه علوم انسانی ومطالعات فرهنگی
40. ساروخانی، باقر، 1385، جامعه‌شناسی ارتباطات، تهران، اطلاعات
41. سازمان اطلاعات و مدارک علمی ایران، 1380، بررسی تدوین وضع موجود دستگاههای فرهنگی،تهران، سازمان مدیریت
42. سبيلان اردستاني، حسن، 1383، بررسي اصول اهداف و سياست‌هاي خبري اعلام و اجرا شده در سازمان صدا و سيمای جمهوري اسلامي ايران، تهران، مركز تحقيقات صدا و سيما
43. شهابی محمود،1382، انگیزه های استفاده از ویدئو میان جوانان تهرانی نامه پژوهش فرهنگ شماره 5 ص81-108
44. مشروح مذاکرات مجلس بررسی  قانون اساسی، 1364،تهران،اداره کل امور فرهنگی و روابط عمومی مجلس
45. ضرغامی،عزت الله،1389، 30 درصد مردم ماهواره دارند،com بازیابی در 30مهر 1390
46. طاهری ابوالقاسم،1380، روش تحقیق در علوم سیاسی، تهران، طوس
47. طریحى فخرالدین 1380مجمع البحرین مترجم محمود عادل سبزورای تهران، دفتر فرهنگ اسلامي
48. عباس زاده، هوشنگ – بدیعی، نعیم 1374،بررسی میزان اعتماد دانشجویان به رسانه های خبری ، جامعه شناسی و علوم اجتماعی شماره 7 و 8 ص179 تا 216
49. علی بابايي غلامرضا،1369، فرهنگ علوم سياسي،تهران، ویس
50. فخار طوسی، جواد،1385، پژوهشی فقهی در خبر و خبر گزاری، قم، پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی
51. فرقاني، محمد مهدي،1380، ارتباطات و توسعه، چهاردهه نظريه پردازي …و امروز؟، رسانه، شماره2، ص67-80
52. فیلیک، اووه،1388، درآمدی بر تحقیق کیفی، ترجمه هادی جلیلی،، تهران، نی
53. کریمی، سعید،1382، رسانه‌ها و راه‌های تقویت مشارکت مردم در صحنه‌های سیاسی و اجتماعی، قم، بوستان کتاب
54. کیوی ریمون و کامپهنود مالوک،1370،روش تحقیق در علوم اجتماعی،ترجمه عبدالحسین نیک گهر،تهران، فرهنگ معاصر
55. كازنو، ژان، 1367،قدرت تلويزيون،ترجمه علی اسدی،  تهران، امیرکبیر
56. كاظم زاده موسي،1386، نقش وسایل نوین ارتباط جمعی در توسعه فرهنگی،موانع و راهکارها، تهران،ارتباطات وتوسعه ‏
57. كرباسيان قاسم،1387،كاركردهاي وسايل ارتباط جمعی،قم، پژوهشکده باقرالعلوم
58. كي نيا، مهدي،1373 پژوهشي در عوامل اجتماعي طلاق، قم، مطبوعات ديني
59. گیل دیوید، آدامز بریجیت،1384، ترجمه رامین کریمیان محمد نبوی و مهران مهاجر،تهران، نشر وزارت ارشاد
60. گيدنز، آنتوني،1373 جامعه شناسي، ترجمه منوچهر صبوري،تهران، نشر ني
61. لک زایی، شریف، 1385، تأملی در آرای آیت اللّه دکتر بهشتی پگاه حوزه شماره 185،ص7-17
62. مارشال کاترین و راس من گرچن ،1377، روش تحقیق کیفی، مترجمان: علی پارسائیان و سید محمد اعرابی. تهران، دفتر پژوهش های فرهنگی
63. ماند وینی، آر 1373،فلسفه رسانه های جهانی ترجمه مارلین آرین فصلنامه رسانه ش 18 ص16-26
64. محبي سيده فاطمه، 1380،ردّ پاي سطحي نگري در رسانه ها مطالعات راهبردی زنان  شماره 13 ،ص85-96
65. محسنیان راد مهدی،1384، ایران در چهار کهکشان ارتباطی، تهران،سروش
66. محسنیان راد، مهدی . 1377، درآمدی بر تئوری ارتباطی. تهران، مرکز تحقیقات دانشگاه امام صادق (ع)
67. محسنیان راد، مهدی،1377، انتقاد در مطبوعات و وضعیت آن در ایران، فصلنامه علوم اجتماعی شماره 10، ص17-47
68. محمدرضا سرابندی،1360، سخنرانی و مصاحبه های آیت الله شهید دکتر بهشتی،تهران، انتشارات جمهوری اسلامی
69. محمدی فاطمه،1388، بررسی ضرورت های تأسیسس تلویزیون خصوصی در ایران و ترسیم الگوی مطلوب آن ، پایان نامه کارشناسی ارشد دانشکده صدا و سیما
70. محمدی،مجید،1379، سیمای اقتدارگرای تلویزیون دولتی ایران،تهران، جامعه ایرانیان
71. محمود طلوعی، 1377، فرهنگ جامع علوم سیاسی،تهران، علم
72. محمودیان،مهرداد،1376، پژوهش در نظامهای تلویزیونی سرمایه داری،بلوک شرق وجهان سوم،پایان نامه کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران جنوب
73. مرکز پژوهشهای مجلس1388،براندازی نرم وتلویزیونهای فارسی زبان، تهران، انتشارات مرکز پژوهشها
74. معتمدنژاد کاظم , 1386، وسایل ارتباط جمعی، تهران، دانشگاه علامه طباطبایی
75. معتمدنژاد، کاظم،منصفی،ابوالقاسم‌،1368،روزنامه‌نگاری‌ با فصلی‌ جدید در بازنگری‌ روزنامه‌نگاری‌ معاصر. تهران، سپهر
76. مقام رهبری،1384، سیاستهای کلی اصل،44،maslehat.ir بازیابی 4تیر 1389
77. مقام رهبری، 1382، سند جشم انداز 20 ساله نظام جمهوری اسلامی ایران، ir بازیابی 5 اسفند 1390
78. مقام رهبری، 1390، تاسیس مرکز الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت،ir بازیابی 6 اسفند 1390
79. مک برایدشن ودیگران،1375، یک جهان چندین صدا ارتباطات در جامعه امروز وفردا، ترجمه ایرج راد، تهران، سروش
80. مک کویل دنیس،1382، درآمدی بر نظریه ارتباطات جمعی،ترجمه پرویز اجلالی،تهران،مرکز مطالعات رسانه ها
81. مک کویل دنیس،1387، مخاطب شناسی، مترجم مهدی منتظر قائم، تهران، مرکز مطالعات و تحقیقات رسانه ها
82. مک لوهان، هربرت مارشال،1377. برای درک رسانه ها، ترجمه سعید آذری،تهران، مرکز تحقیقات صدا و سیما
83. مک لین ایان،۱۳۸۱، فرهنگ علوم سیاسی آکسفورد،، ترجمه حمید احمدی، تهران، میزان
84. منشی،ایرج،1350ارکان سازمان تلویزیون ملی ایران،پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه شهید بهشتی
85. مهرپور حسین،1381، مجموعه نظریات شورای نگهبان تهران، موسسه کیهان
86. نایبی، هوشنگ و آغاز، محمد حسن، 1388، فرهنگ، رسانه و نقش سیاست های رسانه ای در توسعه فرهنگی کشور، مهندسی فرهنگی، سال سوم، شماره 31 و 32
87. نظری، مرتضی،1387، توسعه فرهنگی در ایران موانع و دشواری ها، تهران،آفتاب.‏
88. نقبایی لنگرودی سید رضا،1383، بررسی لزوم راه اندازی تلویزیونهای خصوصی از دیدگاه صاحب نظران پایان نامه کارشناسی ارشد واحد تهران مرکز دانشگاه آزاد اسلامی تهران
89. وایو اوسمو،1373، نقش رسانه های جمعی در جهان ترجمه شاهرخ بهار فصلنامه رسانه ش 119،ص32-37
90. ورنر سورین، تانکارد جیمز،1381,نظریه های ارتباطات،،ترجمه علیرضا دهقان،دانشگاه تهران
91. ويندال سون، اولسون جيمز، سيگنايزربينو، 1376، كاربرد نظريه‌هاي ارتباطات، ترجمه عليرضا رهكان، تهران، رسانه

منابع انگلیسی:

1. Allmark, P ,2002,The Ethics Of Research With Children, Nurse Researcher, Vol 40, 379-386
2. Altschull, J.H. 1984, Agents Of Power: The Role Of News Media In Hunan Affairs, New York, Longman
3. Amuzegar ,Jahangir, 2007, Islamic Social Justice, Iranian Style, Middle East Policy. Washington,Vol 14:60-78
4. Aufdenelde Patricia, 1990, After The Fairness Doctrine Controversial Broadcast Programming And The Public Interest In Journal Of Communication, VOL 40.47-72
5. Banerjee Indrajit, 2002, The Locals Strike Back?Media Globalization And Localization In The New Asian Television Landscape, The International Journal For Communication Studies,Vol 64:72-96
6. Baya,Adina,2008,The Concentration Of Media Ownership In Romania: Supporting Or Challenging Pluralism And Media  Freedom?, Europolis Journal Of Political Science And  Theory,Vol3:119-147
7. Buzan Bary, 1997, Rethinking Security After The Cold War, Cooperation And Conflict Vol. 32,No.1,March
8. Buzan Bary, Ole Waever & Jaap De Wilde, , 1997 Security: A New Framwork Fof Analysis Boubler, Co: Lynne Rienner.
9. Caspi, Dan, And Limor, Yehiel. , 1999, The In/Outsiders: The Massmedia In Israel. Cresskill, NJ: Hampton Press
10. Cohen, B. 1963. The Press And Foreign Policy. Princeton: Princeton University Press
11. Collins Richard , Murroni Cristina ,1996,New Media, New Policies: Media And Communications Strategies For The Future, London, Institute For Public Policy Research
12. Coulter J.,1983, Rethinkinr Cognitive Theory ,London, Macmillan
13. Cuilenburg Jan Van And Mcquail Denis, 2005, Media Policy Paradigm Shifts Towards A New Communications Policy Paradigm, Euoropean Journal Of Communication Vol 18:181-207
14. Davis And Andrew, 1994, Spain’s Private TV Stations Invigorate News Coverage, Nieman Reports.London: Cambridge
15. Diehl, Jackson, 2010, Time To Reboot Our Push For Global Internet Freedom, Washingtownpost.Com, Retrieval 1.2012
16. Djankov, Simeon; Mcleish, Caralee; Nenova, Tatiana & Shleifer, Andrei, 2003. Who Owns The Media? Journal Of Law And Economics, 46, Pp. 341–381
17. Donahue And Hugh Carter, 1995, Keep The ‘Public’ In PBS, New York, Commonweal
18. Dyson Kenneth H. F. Dyson, Peter Humphreys,1988 ,Broadcasting And New Media Policies In Western Europe ,London: Routledge
19. Edwards, D. And Potter, J ,1992 ,Discursive Psychology.London:Sage
20. Entman, R. 1991. Framing US Coverage Of International News. Journal Of Communication, No. 41:231-262
21. Enzensberger Hans Magnus, 1970, Constituents Of A Theory Of The Media, New Left Review,No 64:35-62
22. Glaser Barney G, 1978,Theoretical Sensitivity: Advances In The Methodology Of Grounded Theory, Chicago, Sociology Press
23. Glaser, Barney G & Strauss, Anselm L., 1967. The Discovery Of Grounded Theory: Strategies For Qualitative Research, Chicago, Aldine Publishing Company
24. Hachten, William.A, 1981, The World News Prsim: Changing Media, Clashing Ideologies. Ames : Lowa University Press
25. Harre,R,1998, The Epistemology Of Social Representations, Cambridge University Press
26. Heritage, J,1985, Recent Developments In Conversation Analysis, Sociolinguistics, Vol1 15-17
27. Holtz-Bacha Christina, 1991, From Public Monopoly To A Dual Broadcasting System Ingermany, European Journal Of Communication
28. Hong Junhao And Yu-Chiung Hsu,1999,Asian Nics’ Broadcast Media In The Era Of Globalization: The Trend Of Commercialization And Its Impact, Implications And Limits,International Communication Gazette
29. Hoynes William , 1999, Democracy, Privatization And Public Television, Peace Review. 11, 1- 33
30. Iyengar, S. And Simon, A. 1994. News Coverage Of The Gulf Crisis And Public Opinion. Communication Research Vol 20,365-383
31. Jarvik And Laurence, 1995, Big Bird Goes Cold Turkey: Public Broadcasting Can Flourish Without Government Subsidies, Policy Review. Washington,Vol 72:16-38
32. Karthigesu R, 1994, Broadcasting Deregulation In Developing Asian Nations: An Examination Of Nascent Tendencies Using Malaysia As A Case Study, Media Culture Society
33. Katzenstein Peter J.Ed. 1996 The Culture Of National Security: Norm And Idetity In World Politics, New York: Columbia University Press
34. Ki-Sung Kwak, ,2009, Broadcasting Deregulation In South Korea,KEI’s Academic Paper Series
35. Krauss Ellis S , 1998, Changing Television News In Japan, The Journal Of Asian Studies. Ann Arbor,
36. G And Straussa.L , 1967, The Discovery Of Grounded Theory, Strategies Of Qualitative Research, New York
37. Lasswell, H. 1971. “The Structure And Function Of Communication In Society”. (2d Ed.) University Of Illinois Press.
38. Lazarsfeld, P. And Merton, R. 1971. Mass Communication, Popular Taste And Organized Social Action. University Of Illinois Press.
39. Literaturküng-Shankleman, Lucy, , 2000, Inside The BBC And CNN: Managing Media Organisations. London:Routledge
40. Luders, C, 2004, The Challenges Of Qualitative Research In U.Flick, E.V.Kardorff And Stenke A Companion To Qualitative Research ,London, SAGE.
41. Mayring,P,1983,Qualative Inhaltsanalyse, Grundlagen Und Techniken, Wenheim, Deutscher Studien Verlag
42. Mc Chesney ,Robert W, 2003, Theses On Media Deregulation.,Media Culture Society
43. Mc Qail Denis , 1992, Media Performance Mass Communication And The Public Interest, London, Sage
44. Mc Quail, Denis, 1994 ,Mass Communication Theory, London: Sage
45. M. E. 1981. The Agenda Setting Approach, London: Sage
46. Meuser,M And Nagel,V ,2002, Expert In New Interview –Opladen, Lesk, Badrich
47. Murdoch,Rupert ,Mactaggart,1989,Freedom In Broadcasting, Lecture,Edinburgh International Television Festival, Edinburg
48. Murphy, E And Dingwall, R ,2001, The Ethics Of Ethnography, London, Sage.
49. Murroni, Cristina ,Collins Richard , 1996,New Media, New Policies ,Paperback
50. Northway R ,2002 ,Commentary, Nurse, Researcher,10
51. Papathanassopoulos Stylianos, 1990, Public Service Broadcasting And Deregulatory Pressures In Europe, Journal Of Information Science
52. Papathanassopoulos Stylianos, 1997, The Politics And The Effects Of The Deregulation Of Greek Television, European Journal Of Communication;
53. Penzin , NK And Lincoln Y.S,2009 ,Handbook Of Qualitative Research, London, Sag
54. Picard, R,1989,Media Economic: Concept And Issues,London: Sage
55. Prosser Tony,1992, Public Service Broadcasting And Deregulation In The UK, European Journal Of Communication
56. Ragin, C.C ,1994, Constructing Social Research, Thousand Oaks, London, New Dehli, Pine Forge Press.
57. Sanchez Alfonso, Denton Alison , Pierre Mouner And Runar WOLDT, 1993, Media Concentration In Europe Commercial Enterprise And The Public Interest , The Europian Institute For The Media
58. Scannel,P ‘Public Service Broadcasting: The History Of A Concept’ In London: Routledge,1990
59. Scherer J., Historical Analysis Of Deregulation: Theeuropean Case.Communications Et De l’Audiovisuel, Colloque Internationalparis, 27-29 May 1986.
60. Schramm ,Wilbur And Rivers, William, ,1968, Responsibility In Mass Communication .New York: Harper & Row Publishers
61. Sheele ,B And G,Roaben ,N,1998, Dialog Konsen-Methoden Zar Sabjectiver Theorien.Franke
62. Sibert, Fred, Peterson, Theodore; Schramm, Wilbur, ,1956, Four Theories Of The Press. Urbana: University Of Illinois Press
63. Sophos Mark ,1990, The Public Interest.Convenience.Or Necessity:A Dead Standard In The Era Of Broadcast Deregulation,Pace Law Review
64. Splichal Slavko, 1992, Europemedia Privatization And Democratization In Central-Eastern, International Communication Gazette
65. Staaf ,Robert J, 1983,Privatization Of Public Goods, Martinus Nijhoff Publishers, The Hague.;Abi/ Inform Global
66. L And Corbin.J, 1998, Basics Of Qualitative Research London, SAGE.
67. Vlessing Etan , 2010, Court Okays Shaw Deal, Playback : Canada’s Broadcast And Production Journal. Toronto
68. Wells Alan , 1974, Mass Communication A World View, May Field Publishing Company
69. Whitney, R. Mundt , 1988, Global Media Philosophies. Pala Alto : Myfield Publishing Company
70. Williams Raymond,  1976, Communications .London, Penguin Books
71. Wolfsfeld, G. 1993. Framing Political Conflict. Ablex, N.J.
72. Zetlin And Minda, 1988, Farnce Private Tv Stations, Management Review, Abi/Inform

پیوست

 

 

بسمه تعالي

پروتکل مصاحبه (Interview  Protocol)

[1] JOHN BERT